”Δέμα” το Σινικό Τείχος της Αττικής που έχει καταπιεί η χωματερή στα Άνω Λιόσια.

Ένα αρχαίο τείχος που περνά μέσα από τη χωματερή.

Έχει μήκος 4,360 μέτρα και σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη χτίστηκε το 337-6 π.Χ. επί άρχοντος Λυκούργου.

Ονομάστηκε «Δέμα» γιατί  “έδενε” την  μια περιοχή με την άλλη,ήταν η σύνδεση των νοτιοδυτικών πλαγιών της Πάρνηθας με την οροσειρά Αιγάλεω.

 

Πρόκειται για ένα ακόμα άγνωστο μνημείο της Αττικής το οποίο έχει απασχολήσει τους αρχαιολόγους σχετικά με τη χρησιμότητα και τη χρονολόγησή του.

 

Τη δεκαετία του ’20 το περιέγραφαν ως ένα τείχος που εκτεινόταν πέραν των έξι χιλιομέτρων και αποτελείτο από πελεκητούς ογκώδεις λίθους.

 

Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Στέρλινγκντάου ήταν ένα από τα πλέον καταπληκτικά και μυστηριώδη μνημεία της ελληνικής αρχαιότητας που

έμοιαζε με το οχυρό των Ίνκας στο Σασαχουαμάν του Περού.

 

Ουσιαστικά ήταν το βορειότερο πέρασμα από το Θριάσιο προς το Αχαρνικό πεδίο.

 

O αρχαιολόγος Mark H. Munn στο βιβλίο του «The Defense of Attica – The Dema Wall and the Boiotian War of 378-375 B.C», έγραφε στον πρόλογο:

«Η ύπαιθρος της Αττικής είναι γενναιόδωρα διάσπαρτη με αρχαία αμυντικά έργα και οχυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων και των μεμονωμένων πύργους και παρατηρητήρια, καταλύματα μπάζα, ένα τείχος φράγματος (το τείχος ΔΕΜΑ), και αρκετά σημαντικά οχυρά φρουρά»….

Το τείχος βρίσκεται σε απόσταση 2,5 χιλιομέτρων από τα Άνω Λιόσια.

Το ”Δέμα” οικοδομήθηκε στη στενή διάβαση από την οποία διέρχεται ο σιδηρόδρομος Αθηνών προς Ελευσίνα, το οποίο λεγόταν στενό της Κρωπιάς, αρχαίου Δήμου που βρισκόταν δυτικά του δήμου Άνω Λιοσίων.

Πιθανόν, ανεγέρθηκε από τους Αθηναίους για αμυντικούς σκοπούς.

Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, στην περιοχή όπου βρίσκεται το τείχος στρατοπέδευσαν οι Σπαρτιάτες τον πρώτο χρόνο του Πελοποννησιακού πολέμου, καταστρέφοντας την ύπαιθρο της Αττικής.

Είχε 6 τετράγωνους πύργους και έναν κυκλικό  ο οποίος σώζεται ως και σήμερα στο  λόφο Πυργάθι. Ο κυκλικός αυτός πύργος  βρισκόταν στο υψηλότερο σημείο του τείχους και  χρησιμοποιούνταν ως παρατηρητήριο.

Στα ανατολικά του ”  Δέματος΄΄ σώζονται τα ερείπια ενός δεύτερου πιο στιβαρού τείχους  με μήκος 200 μέτρα.

 

Η χρονολόγηση βασίστηκε στον τρόπο τοιχοδομίας του τείχους και στη κεραμική.

Ο Δημήτρης Μπουρίκος μας  ενημερώνει ότι η

”Η κήρυξη του ως αρχαιολογικού χώρου το 2013, άργησε τραγικά, ωστόσο είναι το μοναδικό θεσμικό εργαλείο αντίστασης στο θάψιμο μιας ολόκληρης ιστορίας, μοναδικό αποτύπωμα της ιδιαιτερότητας της περιοχής ως στρατηγικό πέρασμα αλλά και ως οχυρωματικό δίκτυο προστασίας του αρχαίου διαθρησκευτικου κέντρου στο Ζεφύρι!

Την περίοδο 1910-1970, και Έλληνες αρχαιολόγοι ασχολήθηκαν με το συγκεκριμένο μνημείο, επισημαίνοντας τη βλάβη από τη χωματεροποιηση και τα έργα υποδομών και τις λοιπές οχλουσες δραστηριότητες (κυρίως λατομεία).

Η φωτογραφική τεκμηρίωση του μνημείου μέχρι το 1970, πιστοποιεί τις επιδράσεις αλλοίωσης που δέχτηκε το μνημείο και περιβάλλων χώρος, αποτελεί δε χρήσιμο εργαλείο για την αντίσταση στην περαιτέρω υποβάθμιση έως και καταστροφή του μνημείου.

Μάλιστα, το 1970 γινόταν ακόμα λόγος για τη χρήση του μνημείου ως ταξιδιωτικού αξιοθέατου για όσους κινούνταν σιδηροδρομικώς προς την Πελοπόννησο.

 

Ο Δημήτρης Μπουρίκος 

τονίζει επίσης

”Η συνέχεια είναι γνωστή:

Εκεί λειτουργεί η μεγαλύτερη χωματερή του σύγχρονου δυτικού κόσμου,

εκεί λειτουργούν λατομεία και σκραπατζιδικα,

εκεί έγινε το νέο νεκροταφειο του Δήμου Άνω Λιοσίων,

εκεί θάφτηκε η οποία δυνατότητα εναλλακτικής και βιώσιμης διαδρομής για τα Άνω Λιοστάσια και τη Ζοφρια/Ζεφύρι.”

 

πηγή

ΣΙΝΙΚΟ ΤΕΙΧΟΣ ΣΤΑ ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΑ :