Εύκολοι τρόποι για να μάθει το παιδί να διαβάζει μόνο του!

Ο μαθητής αναβάλει τις εργασίες που έχει να ολοκληρώσει στο σπίτι, δυσανασχετεί, αρνείται.

Η δυσκολία αυτή προκαλεί προβλήματα στη σχέση ανάμεσα στο γονέα και το μαθητή. Τις περισσότερες φορές καταλήγει σε κλάματα, σε γκρίνια ή ακόμη και σε ομηρικούς καβγάδες. Μερικές μαμάδες ή και μπαμπάδες επιμένουν, άλλοι εμμέσως απειλούν το μαθητή “στέλνοντάς” το αδιάβαστο στο σχολείο ώστε να συνετιστεί από τη δασκάλα, ενώ άλλοι παραδίδουν αλλού το φορτίο, εφόσον οικονομικά μπορούν να στηρίξουν μια τέτοια κίνηση, όπως σε φροντιστήρια ή σε δασκάλες που αναλαμβάνουν την διεκπεραίωση της μελέτης κατ’ οίκον.

Ωστόσο, πριν παραδώσουμε τα όπλα σε αυτή τη μάχη μεταξύ βιβλίων, δακρύων και φωνών, αξίζει να σκεφτούμε, να προετοιμαστούμε και να δοκιμάσουμε κάτι ακόμα την σχολική χρονιά που έπεται.

Ίσως πάλι να μην έχει να κάνει με το μαθητή, αλλά με το παριβάλλοντα χώρο και το οικογενειακό πλαίσιο. Τα ενδοοικογενειακά προβλήματα επηρεάζουν την σχολική απόδοση. Όποια κι αν είναι η αιτία, ως γονείς οφείλουμε να προσπαθήσουμε μέχρι τέλους και να βοηθήσουμε το παιδί να οργανώσει τη σκέψη του, την εργασία του και να αυξήσει το μαθησιακό του κίνητρο.

Η οργάνωση της μελέτης είναι απαραίτητη, καθώς δεν επιλύει προβλήματα που σχετίζονται με την ολοκλήρωση μιας εργασίας, αλλά γιατί:

• μπορεί να βελτιώσει τη σχέση του μαθητή με το διάβασμα
• μπορεί να τελειώνει σύντομα τη μελέτη του
• έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο
• αντιλαμβάνεται καλύτερα τον τρόπο που μαθαίνει
• αυξάνει το αίσθημα της ευθύνης
• αυξάνει τη σχολική επίδοση
• βελτιώνει τη σχέση γονέα – μαθητή, όταν επιτυγχάνεται ορθά.

Αρχικά, ο γονέας συζητά με το παιδί και από κοινού αποφασίζουν για το ποιές πρέπει να είναι οι συνθήκες και το οργανόγραμμα της μελέτης. Ο γονέας αναλαμβάνει το ρόλο του βοηθού και του εμψυχωτή με απώτερο στόχο ο μαθητής να αυτονομηθεί σε  ο,τι αφορά τη μελέτη.

Δεύτερον, καθορίζεται ο χώρος και ο χρόνος μελέτης. Συγκεκριμένα, επιλέγεται ένα μέρος, όπως το γραφείο, με καλό φωτισμό, χωρίς περιττά αντικείμενα εκτός από το μολύβι, την γόμα, την ξύστρα. Επίσης, χρειάζεται να υπάρχει ένα ρολόι, ένας πίνακας ανακοινώσεων και το κάθισμα να είναι άνετο τοποθετημένο στο κατάλληλο ύψος. Ο καθορισμός του χρόνου που θα ξεκινάει και θα ολοκληρώνεται η διαδικασία της μελέτης ορίζεται από κοινού και σε αυτό λαμβάνεται υπόψη το ημερήσιο πρόγραμμα του παιδιού και οι λοιπές δραστηριότητες του, αλλά και η ώρα που το παιδί είναι περισσότερο αποδοτικό και λιγότερο κουρασμένο.

Ακόμη, αποφασίζεται η σειρά των ασκήσεων προς ολοκλήρωση ανάλογα με το βαθμό δυσκολίας ή προτίμησης. Τέλος, πριν ξεκινήσει η μελέτη, ορίζεται η συχνότητα και η διάρκεια των διαλειμμάτων, ανάλογα με την κόπωση του παιδιού και τον όγκο μελέτης του κάθε μαθήματος.

Σημαντικό είναι, επίσης, να λαμβάνονται υπόψη ο βαθμός συγκέντρωσης και ετοιμότητας του μαθητή. Είναι δύσκολο να πείσεις ένα παιδί που μόλις ξεκίνησε να ασχολείται με ένα παιχνίδι, να το αφήσει αμέσως, ώστε να ξεκινήσει το διάβασμα. Σε μια τέτοια περίπτωση ίσως θα ήταν καλό να περιμένουμε λίγο, πριν ξεκινήσουμε τη μελέτη,  πραγματοποιώντας ένα είδος συμφωνίας με το παιδί. Διαφορετικά, η μελέτη μπορεί να γίνει αντιληπτή ως τιμωρία. Ακόμη όμως κι αν δε συμβεί αυτό, σίγουρα το παιδί δε θα ξεκινήσει πολύ συγκεντρωμένο έχοντας αφήσει πίσω του “εκκρεμότητες” με το αγαπημένο του παιχνίδι.

Έχοντας υλοποιήσει τα παραπάνω και με την καλύτερη διάθεση να ξεκινήσετε το πρόγραμμα, συνειδητοποιείτε ότι το παιδί αδιαφορεί κι αρνείται να διαβάσει.Ή, έχετε ξεκινήσει το πρόγραμμα με ενθουσιασμό και από τις δύο πλευρές, αλλά το παιδί αρχίζει να κουράζεται ή να ματαιώνεται στα λάθη του.

Αυτό είναι πολύ πιθανό να συμβεί, καθώς το σημείο που χρειάζεται να εστιάσετε όλη σας την προσοχή είναι το κίνητρο του μαθητή. Μιλήστε του για τα μαθήματα και με ποιο τρόπο αυτά συνδέονται με την καθημερινότητα, χρησιμοποιείστε εναλλακτικές μεθόδους και παιχνίδι (π.χ. θέατρο, ζωγραφική), ενθαρρύνετε το, επιβραβεύστε το για την προσπάθειά του και τις επιτυχίες του λεκτικά ή υλικά. Η επιβράβευση χρειάζεται να είναι ουσιαστική και άμεση. Δίνεται χρόνος στο μαθητή στα πρώτα στάδια του προγράμματος να δεσμευτεί στη διαδικασία της μελέτης.

Απώτερος στόχος ενός προγράμματος οργάνωσης της μελέτης είναι σταδιακά να αποδεσμευτεί ο γονέας – βοηθός και ο μαθητής να αποκτήσει αυτονομία.

Στην αρχή, ο γονέας βοηθάει αρκετά το μαθητή, ελέγχοντας το πρόγραμμα των μαθημάτων, θέτοντας προτεραιότητες στις εργασίες, επιβλέποντας αν η μελέτη εξελίσσεται ομαλά, δίνοντας επεξηγήσεις στο μαθητή.

Στη συνέχεια, ο γονέας δίνει τη βοήθεια το όταν του ζητείται και προβαίνει σε έλεγχο των εργασιών. Η παρουσία του δίπλα στο μαθητή σταδιακά μειώνεται μέχρι έως ότου το παιδί νιώσει έτοιμο και μπορεί να μελετάει μόνο του. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, ο γονέας δεν παραλείπει να ενθαρρύνει και να επιβραβεύει το παιδί μετά το πέρας της μελέτης.